Banaan is een fruitsoort. Bananen bevatten niet veel vitamine C, maar wel veel voedingsvezel, kalium en zetmeel. Van de populaire fruitsoorten in Nederland is banaan de calorierijkste. Banaan staat net als ander fruit in de Schijf van Vijf. Fruit geeft veel voordelen voor de gezondheid. Er zijn biologische bananen verkrijgbaar en bananen met de Topkeurmerken voor duurzaamheid, Rainforest Alliance en Fairtrade.
Wat zijn bananen?
Banaan is een fruitsoort. Bananen groeien in trossen aan een plant op bananenplantages. Bananen zijn krom doordat ze tegen de zwaartekracht in met hun punten naar boven groeien. Banaan is een tropische vrucht. Fruit staat in de Schijf van Vijf.
Er zijn 2
categorieën bananen:
- zoete bananen, zoals wij die als fruit eten
- kook- en bakbananen. Deze bevatten minder suiker
en meer zetmeel. Ze worden onrijp gekookt, gefrituurd of gebakken. In veel
tropische landen behoren kook- en bakbananen tot het basisvoedsel.
Waar komen bananen vandaan?
Bananen komen uit de tropen en subtropen. In Europa komt bijna 90% van de bananen uit Latijns-Amerika. Kameroen en Ivoorkust leveren ongeveer 10%. Een klein deel wordt geteeld in Europa: de Canarische eilanden, Cyprus, Griekenland en Portugal. In 2012 werd er bijna 106 miljoen ton zoete bananen geoogst.
Wereldwijd komt bijna 80% van de exportbananen uit Ecuador, Colombia, Costa Rica, Filipijnen en Guatemala. Andere grote producenten zijn India, China en de Indonesië. India is de grootste producent van bananen ter wereld.
Hoeveel bananen eten we?
De banaan is het op een na meest gegeten fruit in Nederland. Gemiddeld eten we in Nederland ruim 28 gram banaan per dag.
Hoe kan ik bananen bewaren?
Bananen kunnen niet goed tegen kou. De koelkast is daarom geen goede plek om je bananen te bewaren. Buiten de koelkast zijn ze 3 tot 7 dagen goed te houden. Bananen produceren veel ethyleen. Deze stof bevordert de rijping. Andere soorten fruit zijn hier gevoelig voor en kunnen hierdoor sneller bederven als ze op dezelfde fruitschaal liggen.
Zijn bananen gezond?
De banaan bevat in
vergelijking met ander fruit weinig vitamine C, maar veel
voedingsvezel,
kalium
en
zetmeel. Van de populairste
fruitsoorten in Nederland is banaan de calorierijkste.
Bij het rijpen van de banaan wordt zetmeel omgezet in suikers. Een rijpere banaan smaakt daarom zoeter dan een groene banaan. Voor
fruit gelden veel algemene gezondheidsvoordelen.
Staan bananen in de Schijf van Vijf?
Banaan staat net als andere fruitsoorten in de Schijf van Vijf. Voor volwassenen geldt het advies om minimaal 2 porties fruit per dag te eten. Als je steeds andere fruitsoorten kiest krijg je alle voedingsstoffen binnen die je nodig hebt. Vul de Schijf van Vijf voor jou in voor een persoonlijk advies gebaseerd op je leeftijd en geslacht.
Kan ik de schil eten?
Voor de schil van een banaan bestaat geen norm voor bestrijdingsmiddelen. Het af en toe eten van banaan met schil is geen probleem. Maar eet je gerechten met vooral de schillen? Dat kun je beter niet doen. Wil je de schil toch eten? Kies dan voor biologisch.
Lees meer over het eten van fruitschillen.
Etiket: waarop kan ik letten bij bananen?
Eisen
ten aanzien van etikettering zijn vastgelegd in de
Warenwet etikettering. Aan
vers, niet-voorverpakt fruit zijn nauwelijks eisen gesteld. Alleen de naam, land
van herkomst en de productiepartij moeten genoemd worden.
Op
een etiket van
voorverpakt (gesneden) fruit, ingeblikt en gedroogd fruit staan onder meer de
ingrediënten, de houdbaarheidsdatum, het gewicht en het land van herkomst
vermeld.
Kijk
naar het online etiket voor meer uitleg over de verschillende onderdelen van
het etiket.
Welke keurmerken staan er op bananen?
In Nederland zijn
bananen verkrijgbaar met de volgende Topkeurmerken:
Iets minder dan de helft van in Nederlandse supermarkten verkochte bananen hebben een duurzaamheidskeurmerk. Wereldwijd werden in 2014 7,6 miljard kilo duurzame bananen geproduceerd.
Zijn bananen duurzaam?
Bananen worden meestal per boot vervoerd naar Nederland. Banaan heeft het hele jaar door een lage klimaatbelasting.
Teelt
Bananen worden geteeld op bananenplantages. Er vindt intensieve monocultuur plaats, wat wil zeggen dat er op de plantages nooit iets anders staat dan bananenplanten. De volgende milieurisico’s spelen een rol bij de teelt van bananen:
- Oorspronkelijke natuur, zoals mangrovewoud, wordt vernietigd voor de aanleg van bananenplantages.
- Door de intensieve bananenteelt neemt de bodemvruchtbaarheid af.
- Bananen worden tijdens de teelt en het transport veel bespoten met schimmelwerende middelen. Die kunnen in het milieu terecht komen en daar schade veroorzaken.
Arbeidsomstandigheden
In ontwikkelingslanden zijn bananen belangrijk als basisvoedsel en als exportproduct. Ze zorgen daar voor voedselzekerheid en inkomen. De bananenteelt kampt met sociaal-economische problemen:
- Onzorgvuldig gebruik van bestrijdingsmiddelen kan de gezondheid van plantagearbeiders en omwonenden schaden.
- Plantagearbeiders krijgen vaak (te) weinig betaald en moeten lange dagen werken.
Bij bananen die voldoen aan een Topkeurmerk is rekening gehouden met de omstandigheden van de arbeiders.