Roomboter, kortweg boter, is een smeerbaar vet gemaakt van melk. Roomboter staat niet de Schijf van Vijf omdat er veel verzadigd vet inzit.
Roomboter bevat vitamine A, D en E en heeft een vetgehalte van tussen de 80 en 90%. Het bevat vooral verzadigd vet. Dit vet staat erom bekend niet goed te zijn voor de gezondheid.
Er is veel melk nodig voor het maken van roomboter. Daarom is de milieubelasting hoog.
Omschrijving
Roomboter is een smeerbaar vet dat grotendeels bestaat uit afgeroomd melkvet, dus room, en een beetje water. Soms staat er grasboter op de verpakking. Grasboter is gemaakt van melk uit de periode dat de koeien in de wei lopen en vers gras eten.
Roomboter staat niet in de Schijf van Vijf omdat er veel verzadigd vet inzit.
Herkomst
Roomboter komt meestal uit Nederland. Bijna alle
Nederlandse boter gaat naar het buitenland, vooral naar België, Frankrijk en
Duitsland.
Gezondheidseffecten
Roomboter bevat vitamine A, D en E. Roomboter heeft een vetgehalte van tussen de 80 en 90%. Er bestaat ook halfvolle boter met een vetgehalte van 40%.
Verzadigd vet
Roomboter bevat vooral verzadigd vet en heel weinig onverzadigd vet. Het vervangen van verzadigd vet door onverzadigd vet verlaagt het LDL-cholesterol van het bloed. Een te hoog LDL-cholesterol staat erom bekend niet goed te zijn voor de bloedvaten. Lees meer over de gezondheidseffecten van
vetten.
Voedingsadvies
Het advies is om producten met veel verzadigd vet zoveel mogelijk te vervangen door producten met veel onverzadigd vet, zodat het grootste gedeelte van de vetinname uit onverzadigd vet bestaat. Daarmee daalt de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk. Dit kan bijvoorbeeld door roomboter te vervangen door halvarine, zachte en vloeibare margarine of oliën.
Het advies is daarom roomboter bij uitzondering te eten. Roomboter bevat ook veel minder vitamine D dan halvarine en margarine. Mensen die toch roomboter dagelijks gebruiken als broodsmeersel moeten erop letten dat ze voldoende vitamine D en minder verzadigd vet binnenkrijgen uit andere producten.
Lees meer over het voedingsadvies bij vetten.
Bewaren
Roomboter is na openen nog 1 maand houdbaar in de koelkast. Kijk op het etiket voor de uiterste houdbaarheidsdatum. Het kan langer in de vriezer bewaard worden.
Etiket
Eisen ten aanzien van etikettering zijn vastgelegd in de
Warenwet etikettering.
Boter is altijd gemaakt van melk. Halvarine en margarine niet en mag daarom dus ook geen boter heten. Roomboter wordt gezouten en ongezouten verkocht.
Kijk naar het online etiket voor meer uitleg over de verschillende onderdelen van het etiket.
Duurzaamheidsaspecten
Voor iedere kilo boter is ongeveer 25 liter melk nodig. De milieudruk van roomboter is fors hoger dan van halvarine. De klimaatbelasting is zo’n 5 keer hoger, energiegebruik 6 keer en landgebruik scheelt weinig.
De milieudruk van margarine is bijna 2 keer hoger dan van halvarine, omdat halvarine deels uit water bestaat. Plantaardige olie is vergelijkbaar met margarine.
Er is wel een kanttekening te plaatsen. In halvarine en margarine zit vaak palmolie en/of sojaolie. Deze oliesoorten worden in verband gebracht met ontbossing van tropisch regenwoud. Er zijn initiatieven voor ‘duurzame’ palmolie en sojaolie. Ontbossing geldt niet voor de oliesoorten waar halvarine en margarine voornamelijk uit bestaan, die uit de Europese regio komen zoals zonnebloemolie, koolzaadolie of olijfolie.
Boter heeft verder grotendeels dezelfde duurzaamheidsaspecten als andere
melkproducten.