Op bijna elk product staat een etiket, waarop de ingrediënten en de voedingswaarde, zoals calorieën en koolhydraten staan vermeld. Dit is wettelijk verplicht, of het nou om een blik groente of een pot saus gaat. Maar een fles wijn of sterke drank? Daar hoeft deze informatie niet op te staan. Alleen het alcoholpercentage volstaat.
Vreemd toch? Maar dat gaat hopelijk veranderen. De Europese Commissie wil dat op alcoholische dranken uiterlijk in 2023 de ingrediënten, voedingswaarden en een gezondheidswaarschuwing verplicht op het etiket staan. Een goede zaak wat mij betreft!
Jarenlang debat en uitstel
Al in 1982 zijn in Europa de eerste voorstellen ingediend om het vermelden van voedingswaarden en ingrediënten verplicht te stellen op het etiket van alcoholische dranken. Hier is echter nooit overeenstemming over bereikt en de industrie heeft zich hier altijd krachtig tegen verzet.
Een belangrijk moment waarop het vermelden van voedingswaarden en ingrediënten op alcohol verplicht had kunnen worden, was de invoering van de wet Voedselinformatie in 2011 (EU verordening 1169/2011). Deze wet regelt precies wat er op het etiket moet staan en geldt eigenlijk voor alle verpakte voedingsmiddelen. Maar helaas, bij de invoering van de wet is deze verplichting voor alcoholische dranken uitgesteld.
De industrie heeft jarenlang gelobbyd en pleit in hun voorstellen voor een ‘vrijwillige declaratie’. Bedrijven mogen daarmee zelf beslissen of ze de voedingswaarde en ingrediënten op het etiket vermelden (zelfregulering). Doen ze dit niet, dan moet er de mogelijkheid voor de consument zijn om de informatie online op te zoeken. Bijvoorbeeld via een QR-code op de fles of een link naar een website.
De consument écht helpen
Maar met zo’n scenario help je de consument onvoldoende. Die kan namelijk nog steeds niet direct zien wat hij drinkt. Stel, je wilt op je gewicht letten. Dan kan het helpen als je ziet dat er maar liefst 144 kcal in een glas zoete witte wijn van 150 ml zitten. Dat is meer dan 1 glas cola of sinaasappelsap. Misschien neem je dat glaasje dan niet. Of kies je voor een glaasje alcoholvrije wijn, waar maar 36 kcal inzitten.
En nu lijkt het eindelijk in Europa doorgedrongen te zijn dat het zo niet kan. In het recent uitgebrachte Europe’s Beating Cancer Plan staat dat uiterlijk eind 2022 de ingrediënten en voedingswaarden op het etiket van alcoholische dranken moeten staan. En eind 2023 een gezondheidswaarschuwing. En dat is goed nieuws. Alhoewel ik altijd nog een beetje voorzichtig ben, want het is pas echt verplicht als het in de wetgeving is opgenomen. Maar we zijn wel een stap verder.
Alcoholvrij bier en wijn
Op alcoholvrije bieren of wijnen moet wél verplicht een voedingswaardetabel staan. Hierop is bijvoorbeeld keurig te zien hoeveel calorieën het product bevat. Op het etiket staat vaak de term ‘alcoholvrij’, ‘non alcoholic’ of 0.0%. Volgens de Nederlandse Warenwet mag alcoholvrij bier maximaal 0.1% alcohol bevatten.
Toch zien we dat sommige geïmporteerde bieren meer alcohol bevatten dan volgens de Nederlandse wet is toegestaan onder de benaming ‘alcoholvrij’. Dat is vreemd en zou niet als ‘alcoholvrij’ verkocht mogen worden. De term ‘alcoholvrij’ kan dus nog wel eens verwarrend zijn voor mensen die op zoek zijn naar bier of wijn zonder een spoortje alcohol, zoals zwangeren. Zij kunnen beter kiezen voor bier of wijn waarop 0.0% staat. Hiervan weet je zeker dat het geen alcohol bevat.
Tijd voor doorpakken
Laten we transparant zijn over wat er in ons eten en drinken zit. Ook voor alcohol! Wie goed geïnformeerd is, maakt meestal betere keuzes.
De Europese Commissie heeft zich nu duidelijk uitgesproken over een verplicht etiket eind 2023. En nu nog omzetten in echte wetgeving. Op deze manier zetten we het belang van de consument bovenaan!