"Kennis overbrengen over voeding vraagt om vaak herhalen"
Patiënten helpen om gezonder te eten is ontzettend belangrijk, maar niet altijd even makkelijk. Dat ervaart praktijkondersteuner Lieke de Berg – van Bloemendaal Bos dagelijks op haar spreekuur. "Adviezen worden vaak in de wind geslagen. Het is nodig om alles te herhalen. Ik moet blijven prikkelen, toetsen en vragen: is de informatie wel overgekomen?"
In de huisartsenpraktijk in Wildervank (Oost-Groningen) waar Lieke werkt komen veel patiënten met een relatief laag opleidingsniveau. "De kennis over gezond eten en bijvoorbeeld ziektes als diabetes is vaak erg beperkt. Laaggeletterdheid speelt hier in de omgeving ook een grote rol. Ik moet heel goed mijn woorden kiezen om de informatie over te brengen."
Daarom maakt ze graag gebruik van hulpmiddelen zoals de Praatplaat gezonder eten van het Voedingscentrum. Ze heeft zelf geholpen bij de ontwikkeling. "De Praatplaat pak ik er bijna altijd bij als ik met patiënten in gesprek ga over voeding. Ik heb echt plaatjes nodig, tekst werkt bij deze patiëntengroep niet zo goed. Het moet zo visueel mogelijk."
Niet met vingertje wijzen
Door de stappen van de Praatplaat te volgen maakt ze samen met patiënten een plan voor de toekomst. "Dat plan schrijven we op en geef ik mee aan de patiënt, zodat we het daarna kunnen blijven volgen. Dit hebben we afgesproken, hoe gaat het ermee? Leefstijlverandering is iets wat heel veel tijd nodig heeft. Het gaat in kleine stapjes."
![]()
Lieke wijst ook op het feit dat veel van haar patiënten weinig te besteden hebben. "Producten als groente, fruit en yoghurt zijn momenteel erg duur. Mensen kiezen dan toch voor goedkoop: een pak frikandellen voor 2,50 euro. Dan heeft mijn gezin weer een volle buik, is de gedachte. Deze mensen hebben het moeilijk, dan moeten we niet met een vingertje wijzen."
In plaats daarvan probeert ze mensen op een positieve manier te laten zien dat je ook met minder geld gezond kan eten. “Bijvoorbeeld met het kookboek Lekker voor weinig van het Voedingscentrum. Dat staat vol gezonde budgetrecepten."
Leefstijl op de kaart
Voedingsvoorlichting speelt een grote rol in haar werk. "Ik zie vaak mensen met diabetes. Voor hen is gezond eten ontzettend belangrijk. Maar ook voor mensen met overgewicht of longpatiënten is gezonde voeding en bewegen van belang. Eigenlijk komt overal in mijn werk voeding weer terug."
Ook ter preventie van dit soort ziektes is voedingsvoorlichting heel erg belangrijk. Daarom zet Lieke zich met andere praktijkondersteuners in om leefstijl verder op de kaart te zetten. "We doen dat vanuit de belangenvereniging voor praktijkondersteuners. We vinden dat dit onderwerp meer bij ons thuishoort, daar maken we ons hard voor."