Alcohol (bier, wijn en sterke drank)

Wat is alcohol en waar zit het in?

Met alcohol bedoelen wij hier dranken waarin de stof ethanol, oftewel alcohol, zit. Vaak worden alcoholische dranken in 3 groepen verdeeld: bier, wijn en gedistilleerde dranken.

Hoe wordt bier gemaakt?

Voor het brouwen van bier is water, graan (in de meeste gevallen gerst), hop en gist nodig. Suikers uit de granen worden door gist omgezet in alcohol en koolzuurgas (koolstofdioxide). Het koolzuurgas zorgt voor de bubbels in bier die ook de schuimkraag maken. Door verschillen in gebruikte temperatuur, verhouding in ingrediënten en processen, worden verschillende soorten bier gemaakt.

Hoe wordt wijn gemaakt?

Wijn wordt gemaakt door druiven te laten vergisten, ook wel fermentatie genoemd. Na het plukken worden de druiven gekneusd of geperst. Het druivensap dat door het kneuzen van de druiven ontstaat, wordt most genoemd.

Voor het maken van rode wijn weken de druivenschillen 24 uur in de most. Voor rosé weken de schillen 8 tot 14 uur. Hoe langer de schillen weken, hoe donkerder de rosé, want de kleur van wijn komt uit de druivenschillen. Voor witte wijn wordt alleen het sap van witte of blauwe druiven gebruikt, en niet de druivenschillen. De most of het druivensap gaat vervolgens gisten, waarbij de suikers uit de druiven worden omgezet in alcohol en koolzuurgas.

Wat is natuurwijn?

Natuurwijn wordt gemaakt met zo min mogelijk ingrepen van de wijnmaker. Zo wordt in het maakproces geen gist of smaak toegevoegd, de temperatuur wordt zo min mogelijk gecontroleerd en er wordt geen tot zo min mogelijk sulfiet toegevoegd.

De term ‘natuurwijn’ is geen beschermde naam. Er is geen officiële of wettelijke definitie wanneer een wijn wel of niet natuurwijn genoemd mag worden. Er zijn wel verenigingen van natuurwijnmakers die regels hebben afgesproken, zoals dat ze druiven biodynamisch of biologisch verbouwen, met de hand plukken en geen kunstmest, herbiciden of pesticiden gebruiken.

Wat zijn gedistilleerde dranken en hoe worden ze gemaakt?

Onder gedistilleerde dranken vallen bijvoorbeeld cognac, whisky, gin, wodka, rum en tequila. Gedistilleerde dranken zijn alcoholische dranken die worden gemaakt uit distillatie van een vloeistof met alcohol. Bij distillatie wordt een vloeistof met alcohol verhit in bijvoorbeeld een ketel, waarbij de alcohol en andere stoffen verdampen, condenseren en opgevangen worden. De reststoffen blijven achter. Hierdoor kan een drank met een hoog percentage aan alcohol worden gemaakt.

Waar zit naast drank nog meer alcohol in?

Ook bij het maken van andere producten dan alcoholische dranken ontstaat soms alcohol. Maar dan gaat het om kleine hoeveelheden die eigenlijk verwaarloosbaar zijn, zoals bij kefir. Of er ontstaat alcohol, wat later weer verdwijnt. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij brood. Door de werking van gist ontstaat een beetje alcohol, maar dat verdampt tijdens het bakken.

Verder kan alcohol ook onbedoeld vanzelf ontstaan. Dat is niet altijd goed te voorkomen. Bijvoorbeeld fruit of sappen die uit zichzelf gaan gisten. Je merkt dit meestal al snel zelf omdat je het dan ruikt en proeft. In de wet staat dat in limonade of frisdrank in ieder geval niet meer dan 5 gram alcohol per liter (ongeveer 0,5%) mag zitten.

Wat zijn effecten en gevolgen van alcohol drinken?

Alcohol is een giftige stof, oftewel een toxische stof. Het heeft invloed op alle organen in het lichaam. Alcohol drinken geeft risico’s voor de drinker zelf en voor de maatschappij. Zo kan alcohol leiden tot risicovol gedrag, geweld, (verkeers)ongevallen, arbeidsverzuim en schoolverzuim. Alcohol speelt daarnaast een grote rol bij verschillende ziekten. Het zorgt voor hoge kosten voor de gezondheidszorg. Van alle sterfgevallen wereldwijd in de leeftijd tussen 15 en 49 jaar, komt naar schatting 10% door alcohol.

Wat gebeurt met alcohol in je lichaam?

Ongeveer 20% van de alcohol komt via de maag in je bloed, en ongeveer 80% via de darmen. Vervolgens wordt de alcohol door het lichaam verspreid. Met een lege maag komt alcohol sneller in je bloed dan met een volle maag. Slechts een deel wordt direct afgebroken in de darmen en de lever. Om alles uit je lichaam te krijgen is veel meer tijd nodig.

De lever breekt een glas alcohol af in ongeveer anderhalf uur. Deze snelheid is redelijk constant. Het afbreken gaat ook niet sneller als je slaapt. Drink je bijvoorbeeld 6 glazen alcohol tussen 23:00 en 2:00? Dan is om 7:00 de alcohol nog niet helemaal uit het lichaam verdwenen.

In de lever wordt alcohol eerst afgebroken tot aceetaldehyde. Dit is voor het lichaam een zeer giftige stof. Het is één van de mogelijke oorzaken dat alcohol ingedeeld wordt als kankerverwekkende stof. Daarna wordt aceetaldehyde omgezet in acetaat, wat vervolgens weer verder wordt afgebroken in het lichaam. In totaal wordt ongeveer 90% van de alcohol afgebroken in het lichaam. Ongeveer 10% verlaat het lichaam via adem, zweet en urine.

Wat gebeurt met alcohol in je hersenen?

Na het drinken, bereikt alcohol in ongeveer 10 minuten de hersenen. Alcohol heeft invloed op de werking van de hersenen. Het beïnvloedt emoties, beleving, waarneming en gedrag. Alcohol werkt verdovend, remmingen vallen weg, concentratie en geheugen verminderen en reactiesnelheid neemt af. Bovendien neemt zelfoverschatting toe en worden risico’s niet goed ingeschat. Hoe meer alcohol, hoe sterker deze effecten. Door het ontremmende effect kan alcohol ook een rol spelen bij agressie, geweld en ongelukken.

Wat betekent alcoholpromillage?

Alcoholpromillage is de maat voor de hoeveelheid alcohol in het bloed. Het geeft het aantal gram pure alcohol (ethanol) per liter bloed aan. Factoren die invloed hebben op het alcoholgehalte in het bloed zijn:

• Lichaamsgewicht
• Hoe snel het lichaam alcohol opneemt en afbreekt
• De tijd tussen het drinken en het meten van het alcoholgehalte

Vrouwen en jongeren wegen meestal minder dan een (volwassen) man. Daarom krijgen ze met dezelfde hoeveelheid alcohol meestal een hoger alcoholpromillage in hun bloed.

Wettelijk is bepaald dat mensen de eerste 5 jaar dat ze hun rijbewijs hebben, niet in een auto mogen rijden als de hoeveelheid alcohol in hun bloed hoger is dan 0,2 promille. Voor mensen die al langer hun rijbewijs hebben, is dat niet meer dan 0,5 promille.

Een alcoholpromillage van 0,2 komt voor mannen overeen met ongeveer 1 standaardglas bier, wijn of sterke drank, en voor vrouwen met een half glas. Een alcoholpromillage van 0,5 komt voor mannen overeen met ongeveer 2 standaardglazen bier, wijn of sterke drank, en voor vrouwen met 1 à 1,5 glas.

Wanneer ben je aangeschoten, dronken of heb je een alcoholvergiftiging?

Welke effecten mensen ervaren en wanneer iemand dronken is, kan per persoon en per hoeveelheid alcohol verschillen. Maar gemiddeld gezien treden bij volwassenen de volgende effecten op:

Bij 1 tot 3 glazen alcohol

• De hoeveelheid alcohol in het bloed stijgt tot 0,5 promille
  
• Mensen raken remmingen kwijt
  
• Polsslag en ademhaling versnellen
  
• Smaak, reuk en gezichtsvermogen gaan achteruit
  
• Mensen voelen minder pijn
  
• Eetlust neemt toe
  
• Mensen moeten vaker plassen
  

Bij 3 tot 7 glazen alcohol

• De hoeveelheid alcohol in het bloed stijgt tot 1,5 promille
  
• Mensen raken aangeschoten
  
• Stemming en gedrag veranderen duidelijk
  
• Mensen gaan zichzelf overschatten
  
• Geheugen, reactiesnelheid en coördinatie worden minder
  
• Mensen kunnen situaties minder goed inschatten
  
• Mensen gaan minder zien aan de randen van hun gezichtsveld (tunneleffect)
  

Bij 7 tot 15 glazen alcohol

• De hoeveelheid alcohol in het bloed stijgt tot 3 promille
  
• Mensen worden dronken
• Alle bovenstaande effecten worden sterker
• Mensen gaan zich overdreven emotioneel gedragen
  
• Zelfkritiek verdwijnt
  
• Het gezicht wordt rood, zwelt op en pupillen worden groot
  
• Mensen kunnen misselijk worden en gaan braken
  
• Gedrag kan agressief worden
  

Bij 15 tot 20 glazen alcohol

• De hoeveelheid alcohol in het bloed stijgt tot 4 promille
  
• Mensen raken laveloos
  
• Zintuigen zijn verdoofd
  
• Wat mensen zien of horen, dringt nauwelijks door
  
• Mensen raken in de war en zijn afwezig
  

Bij 20 tot 25 glazen alcohol of meer

• De hoeveelheid alcohol in het bloed stijgt tot meer dan 4 promille
  
• Mensen krijgen een alcoholvergiftiging
  
• Polsslag en ademhaling vertragen waardoor mensen in coma kunnen raken
  
• Ook kunnen mensen dood gaan doordat de ademhaling of het hart stopt

Waarom krijg je een kater van alcohol?

De belangrijkste oorzaak van een kater is uitdroging. Door de alcohol gaan je nieren harder werken. Daardoor moet je meer plassen en ontstaat een tekort aan vocht. Dit geeft klachten als hoofdpijn en een slap gevoel. Vaak heb je ook meer dorst na het drinken van alcohol. Verder raakt het systeem dat de alcohol afbreekt overbelast als je veel alcohol drinkt in korte tijd. Hierdoor hoopt de giftige afvalstof aceetaldehyde op. Dat kan zorgen voor misselijkheid, een trillerig gevoel, hartkloppingen en hoofdpijn. 

Verder is de alcohol op zichzelf een 'bijtende' stof. Dat wil zeggen dat het andere stoffen kan beschadigen of kapotmaken. Alcohol irriteert bijvoorbeeld het maagslijmvlies, wat kan zorgen voor misselijkheid, overgeven en brandend maagzuur. Ook heeft alcohol effect op de bloedsuikerspiegel waardoor je een slap of moe gevoel kan krijgen. Verder kan ook het verdovende effect van alcohol op de hersenen nog een tijdje doorwerken. Tot slot kunnen al bestaande gevoelens van vermoeidheid, verdriet, stress, angst en somberheid verergeren.

Het verschilt per persoon hoe snel je een kater krijgt, wat de effecten zijn en hoe lang de kater duurt. Hoe meer je drinkt, hoe erger de kater. Het enige wat helpt bij een kater is veel water drinken. Daarmee zorg je dat je minder uitdroogt. Je voorkomt de kater er niet mee.

Wat is het effect van alcohol op slaap?

Je valt na het drinken van alcohol sneller in slaap, maar de slaap is onrustiger en minder diep. Heb je alcohol gedronken, dan word je minder uitgerust wakker dan iemand die geen alcohol heeft gedronken. Ook als je dezelfde hoeveelheid uren geslapen hebt.

Alcohol zorgt er namelijk voor dat je minder snel in de REM-slaap komt. Bovendien duurt deze slaapfase ook korter. Dit kan negatieve effecten hebben op lichamelijk en mentaal herstel, want je REM-slaap is belangrijk. Tijdens de REM-slaap droom je, ontspannen je spieren volledig en wordt alle informatie en emoties van de dag in de hersenen verwerkt.

Heeft alcohol invloed op zwanger worden?

Het drinken van alcohol heeft effect op de vruchtbaarheid van beide ouders. Het zorgt voor een minder grote kans om de komende maand zwanger te worden. Als iemand regelmatig drinkt, kan het langer duren voordat degene zwanger wordt.

Ook zijn er aanwijzingen dat als alcohol wordt gedronken vóór de zwangerschap, dit tijdens de zwangerschap het risico vergroot op een miskraam, een te vroeg geboren baby of een baby met een laag gewicht bij de geboorte.

Verder zorgt het drinken van alcohol voor minder vruchtbaar sperma, een lager spermavolume en abnormale spermacellen.

Wat zijn de effecten van alcohol tijdens de zwangerschap?

Alcohol komt via de placenta bij de baby. De hoeveelheid alcohol in het bloed van de baby is hetzelfde als die van de zwangere. De lever van de baby kan de alcohol niet goed afbreken. Hierdoor blijft de alcohol langer in het bloed van de baby en geeft het ook langer schade.

Het drinken van alcohol kan leiden tot een hoger risico op een miskraam, vroeggeboorte en een laag gewicht van de baby bij de geboorte. Ook is mogelijk een verband tussen alcohol drinken tijdens de zwangerschap en een minder goede ontwikkeling van de baby. Hoe meer alcohol, hoe hoger de risico’s. De baby kan schade aan de hersenen krijgen, een lager IQ, leerproblemen en gedragsproblemen.

Hele hoge inname van alcohol kan leiden tot een ‘foetaal alcohol spectrum stoornis’ (‘fetal alcohol spectrum disorder’, FASD). Dat is een verzamelterm voor verschillende afwijkingen en complicaties die een kind kan krijgen.

Er is geen veilige hoeveelheid voor alcohol tijdens de zwangerschap. Bijna alle zwangeren (96%) die weten dat ze zwanger zijn, drinken dan ook geen alcohol.

Wat zijn de effecten van alcohol bij het geven van borstvoeding?

Alcohol drinken kan de borstvoeding remmen omdat het de hormonen remt die zorgen voor de toeschietreflex. Verder komt alcohol via de borstvoeding bij het kind terecht. De hoeveelheid alcohol in borstvoeding is net zo hoog als de hoeveelheid alcohol in het bloed van degene die borstvoeding geeft.

Na het drinken van alcohol, duurt het gemiddeld ongeveer 2 tot 3 uur voordat de hoeveelheid alcohol helemaal uit de borstvoeding is verdwenen. Hoe snel dit precies gaat, hangt onder andere af van het lichaamsgewicht en hoe snel het lichaam de alcohol opneemt. Alcohol in borstvoeding kan een negatief effect hebben op de slaap van het kind. Ook zijn er aanwijzingen dat het niet goed is voor de hersenontwikkeling van het kind.

Wat is het effect van alcohol bij kinderen en jongeren?  

Voor kinderen en jongeren is alcohol nog schadelijker dan voor volwassenen. De hersenen van kinderen en jongeren zijn nog in ontwikkeling, en alcohol kan hier negatieve effecten op hebben. Zo zijn er aanwijzingen dat bij jongeren die drinken de grijze stof in de hersenen sneller afneemt. Verder kunnen jongeren die drinken een hoger risico hebben op het ontwikkelen van een alcoholprobleem, zoals een alcoholverslaving. Daarbij geldt hoe vaker ze drinken en hoe jonger ze beginnen, hoe hoger dit risico.

Mogen jongeren onder de 18 alcohol?

Jongeren onder de 18 jaar mogen geen alcohol. Het mag dan ook niet aan ze verkocht worden. Dat is volgens de wet verboden. Jongeren tot 18 jaar mogen ook geen alcohol bij zich hebben in openbare gelegenheden, zoals een kroeg, winkelcentrum, stationshal of park. Volwassenen die in openbare gelegenheden jongeren onder de 18 jaar alcohol geven, zijn strafbaar.

Krijg je door het drinken van alcohol eerder kanker?

Het bewijs voor een relatie tussen alcohol en kanker is sterk. De International Agency on Research and Cancer (IARC) deelt alcohol dan ook in als kankerverwekkende stof. Dit geeft niet aan hoe groot het risico is dat iemand kanker krijgt door het drinken van alcohol.

Er kunnen verschillende manieren zijn waarop alcohol het risico op kanker vergroot. Zo kan de stof aceetaldehyde die ontstaat bij de afbraak van alcohol in het lichaam, DNA beschadigen. Het lichaam kan deze schade repareren. Maar soms lukt dat niet. Dan kan DNA-schade in de loop van de tijd leiden tot kanker. Verder kunnen andere schadelijke stoffen die iemand binnenkrijgt in alcohol oplossen, waardoor deze schadelijke stoffen makkelijker in het lichaam opgenomen worden.

Het drinken van alcohol leidde naar schatting tot ongeveer 4.200 nieuwe patiënten met kanker in Nederland in het jaar 2020. Verder werd geschat dat in 2021 ongeveer 600 mensen overleden aan kanker veroorzaakt door alcohol.

Of iemand kanker krijgt, hangt van meerdere factoren af. De ene persoon heeft vanuit de genen meer kans om kanker te krijgen dan een ander. Ook speelt mee hoeveel alcohol iemand binnenkrijgt. Er is geen veilige grens voor het drinken van alcohol. Hoe meer iemand drinkt, hoe hoger het risico op kanker.

Naast niet roken, gezond en gevarieerd eten met voldoende vezels, groente en fruit, en weinig of geen bewerkt vlees, kun je het risico op kanker verkleinen door weinig tot helemaal geen alcohol te drinken.

Maar 1 glas alcohol per dag is toch goed voor je?

Het onderzoeken van het verband tussen het drinken van 1 glas alcohol per dag en gezondheid is ingewikkeld. En resultaten lijken soms tegenstrijdig.

Wat zijn de voordelen van stoppen met alcohol drinken?

Als je stopt met alcohol drinken, herstelt je lever en de rest van je lichaam omdat je geen giftige stof meer binnenkrijgt. Soms komen mensen eerst wat minder makkelijk in slaap, maar daarna zorgt het juist dat je langer en beter slaapt. Je voelt je vervolgens fitter, vrolijker, helderder, je kunt beter onthouden en je weerstand wordt beter. Na 4 tot 6 weken zijn deze effecten heel duidelijk.

Ook kun je afvallen als je zonder alcohol minder calorieën binnenkrijgt. Verder kan het makkelijker zijn om te sporten. En je huid kan er beter uit gaan zien omdat de alcohol niet meer zorgt voor uitdroging. Verder kan iemands seksleven verbeteren, want alcohol kan een negatief effect hebben op zin in seks. Ook kunnen mensen makkelijker een erectie krijgen als ze geen alcohol drinken. Verder verhoogt stoppen met alcohol de vruchtbaarheid. Tot slot kunnen menstruatieklachten minder worden.

Wat is het advies over alcohol drinken?

Alcohol is schadelijk voor de gezondheid. Het advies vanuit de Richtlijn goede voeding (2015) van de Gezondheidsraad is om geen alcohol te drinken, of in ieder geval niet meer dan 1 glas per dag. Met 1 glas wordt 1 standaardglas bedoeld, oftewel niet meer dan 100 ml wijn, 250 ml bier of 35 ml sterke drank. Het advies geldt voor alle volwassenen, zowel mannen als vrouwen. Het advies geldt ook voor mensen met hart- en vaatziekten zoals aderverkalking, hartfalen of die een hartinfarct hebben gehad. 

Voor mensen die graag een kind willen krijgen, zwanger zijn of borstvoeding geven, is het advies geen alcohol te drinken. Voor kinderen en jongeren is alcohol extra schadelijk. Het advies is dan ook: geen 18, geen alcohol.

Voldoe je met 7 glazen alcohol in het weekend aan het alcoholadvies?

Bingedrinken, oftewel heel veel alcohol drinken in korte tijd, is nog schadelijker dan het verspreid drinken van alcohol. Hoe meer alcohol in je bloed, hoe giftiger de alcohol is. Heel veel alcohol in korte tijd is daarom nog schadelijker dan af en toe alcohol. Je kunt alcohol dus niet opsparen. Hoe meer dagen je niet drinkt, hoe beter. En als je toch drinkt houd je het dus liever bij 1 glas.

Is het drinken van alcohol op oudere leeftijd wel gezond?

Ook voor ouderen geldt het advies om geen alcohol te drinken, of in ieder geval niet meer dan 1 glas per dag. 1 glas per dag lijkt een lager risico te geven op bepaalde ziekten, maar binnen de wetenschap is discussie of deze positieve relaties echt bestaan. Bepaalde experts concluderen dat het voor de gezondheid het beste is helemaal niet te drinken. Mogelijke voordelen wegen in ieder geval niet op tegen de nadelen van alcohol voor de gezondheid, ook niet voor ouderen. Er is ook geen hoeveelheid alcohol die veilig is voor de gezondheid. Er zijn geen redenen mensen aan te raden alcohol te (blijven) drinken.  

Als je al alcohol drinkt, heeft het dan nog wel zin voor je gezondheid om te stoppen?

Stoppen en minder drinken van alcohol heeft veel voordelen. Je gaat beter slapen, je voelt je beter en je vermindert risico’s voor je gezondheid. Drink je heel veel en vaak? Je kunt afkickverschijnselen verminderen door elke week steeds een beetje minder alcohol te drinken. Dan went je lichaam langzaam aan steeds minder alcohol. De huisarts kan hierbij helpen. Kijk voor meer informatie op www.thuisarts.nl/alcohol.

Wat kan ik doen als ik het moeilijk vind om te minderen of stoppen met alcohol?

Er zitten veel voordelen aan minderen of stoppen met alcohol, maar minderen of stoppen is niet altijd makkelijk. Alcohol drinken kan een gewoonte zijn geworden. Het kan helpen om in kaart te brengen wat de redenen zijn dat je alcohol drinkt, en wat je redenen zijn om te stoppen.

Bereid je ook voor op lastige situaties. Wil je bij een volgende gelegenheid waar alcohol is minder drinken? Denk dan nu alvast na hoe je dit kunt aanpakken. Zorg dat je plan ook haalbaar is. Ga bijvoorbeeld eerst voor minder alcohol drinken in plaats van helemaal niet. Vraag ook steun aan familie en vrienden, en haal geen alcohol in huis. Kijk voor meer informatie en tips op deze websites:

• www.alcoholinfo.nl
• www.allesoverdrinken.nl

Ben je zwanger en vind je het moeilijk om te stoppen met alcohol? Kijk dan op www.alcoholvrijzwanger.nl.

Wat kan ik doen als ik borstvoeding geef maar toch alcohol wil drinken?

Het advies is om helemaal niet te drinken. Alcohol kan de borstvoeding namelijk remmen en er komt ook alcohol in de borstvoeding. Als je toch alcohol wilt drinken, wacht dan in ieder geval 3 uur met het geven van borstvoeding of het afkolven van borstvoeding voor je baby.

Kan ik in plaats van alcohol beter alcoholvrij drinken?

Met het drinken van een alcoholvrije variant van een alcoholische drank, bijvoorbeeld alcoholvrij bier, wijn of champagne, krijg je (vrijwel) geen alcohol binnen en minder calorieën. Het is een veilige keuze als je nog moet autorijden of fietsen.

Ben je zwanger, geef je borstvoeding of wil je alleen 0,0% alcohol binnenkrijgen, lees dan goed het etiket. Er kan namelijk nog een heel klein beetje alcohol in zitten: in alcoholvrij bier maximaal 0,1% en alcoholvrije wijn maximaal 0.5%. Alleen als er 0,0% op het etiket staat weet je dat het écht alcoholvrij is.

Alcoholvrije dranken vallen in de categorie frisdranken. Deze dranken staan niet in de Schijf van Vijf. Het advies is: drink ze zo min mogelijk. Het zijn suikerhoudende dranken. Deze dranken vergroten de kans op overgewicht en diabetes type 2. Bovendien zitten er meestal zuren in, die slecht zijn voor je tanden.

Hoe voorkom ik dat mijn kind alcohol gaat drinken?

Geen 18, geen alcohol. Dat is de beste bescherming voor kinderen en jongeren. Maar dit kan best lastig zijn. Grenzen aangeven en afspraken maken is belangrijk. De invloed die je als ouder hebt op het alcoholgebruik van je kind is groter dan je misschien denkt.

Geef in ieder geval het goede voorbeeld, en drink geen alcohol waar je kind bij is. Sommige ouders denken dat het beter is als jongeren thuis leren drinken, maar dat is niet waar. Jongeren gaan alcohol daardoor normaler vinden. Op zoek naar tips hoe je als ouder het gesprek over alcohol kunt aangaan? Kijk op www.nix18.nl.

Kan ik mijn kind alcoholvrij bier, wijn of kinderchampagne geven?

Volgens de wet mag je dranken met minder dan 0.5% alcohol aan jongeren onder de 18 jaar geven. Maar het is niet bekend of het drinken van alcoholvrije dranken, zoals alcoholvrij bier, ervoor kan zorgen dat jongeren wennen aan de smaak. Daardoor beginnen ze mogelijk eerder met het drinken van bier met alcohol. Ook kunnen alcoholvrije varianten er misschien aan bijdragen dat het drinken van alcohol als normaler gezien wordt.

Omdat niet bekend is of negatieve effecten kunnen ontstaan, is uit voorzorg het advies geen alcoholvrij bier, wijn of kinderchampagne aan kinderen en jongeren onder de 18 jaar te geven. Dat geldt ook voor andere alcoholvrije varianten van alcoholische dranken, zoals cocktails.

Hoe duurzaam is alcohol?

Alcoholische dranken heb je niet nodig in een gezond voedingspatroon, maar ze hebben wel een negatieve impact op het milieu. Met name de productie van wijn en sterke drank is niet duurzaam. Het drinken van alcohol in Nederland is verantwoordelijk voor 4,5% (mannen) en 2,8% (vrouwen) van de broeikasgasuitstoot van het gemiddelde Nederlandse voedselpatroon voor volwassenen. Voor het waterverbruik is dat 4,4% (mannen) en 3,3% (vrouwen).

De milieu-impact hangt met name af van het type en de hoeveelheid ingrediënten dat nodig is voor de productie van de drank. Maar ook het verpakkingsmateriaal en de transportafstand spelen een rol.

Zo is voor de productie van 1 liter bier en de flesjes waar ze in zitten zo’n 11 liter water nodig. Bij wijn is dit ongeveer 90 liter. De broeikasgasuitstoot die gepaard gaat met de productie van bier in flesjes is vergelijkbaar met frisdranken en sap uit concentraat. De broeikasgasuitstoot van wijn en sterke drank is ongeveer 3 tot 3,5 keer hoger dan voor bier. Eenzelfde hoeveelheid bier zorgt voor zo’n 80% minder verlies aan biodiversiteit dan dezelfde hoeveelheid rode wijn.

Wil je duurzamer kiezen?

Sommige alcoholische dranken hebben een keurmerk, zoals Fairtrade of het Europees biologisch keurmerk.

Meer informatie over alcohol

• Gezondheidsraad: Richtlijn goede voeding 2015
• Alcoholinfo.nl
• Trimbos-instituut
• Allesoverdrinken.nl
• Thuisarts.nl, onderwerp alcohol