Het 1 op 1 dieet, eerder het Cambridge Dieet of het Cambridge Weight Plan genoemd, maakt gebruik van maaltijd vervangende producten om af te vallen. Met behulp van een 7 stappenplan wordt onder begeleiding van een consulent toegewerkt naar een gezond voedingspatroon (“my life”). Hierbij wordt ook aandacht gegeven aan “mind” en beweging.
Het
vervangen van één of meer hoofdmaaltijden door een maaltijdvervanger kan
effectief zijn voor gewichtsverlies. Belangrijker is echter dat er een gezond
voedingspatroon wordt aangeleerd voor gezondheidswinst op de lange termijn. “My
life”, de fase die volgt na de 7 stappen, komt in grote lijnen overeen met de
aanbevelingen uit de Schijf van Vijf. Verschillen liggen met name in de
aanbevolen hoeveelheden voor graanproducten, brood en aardappelen, wat
belangrijke bronnen zijn voor vezels, eiwit, B-vitamines, ijzer en jodium.
Wat is het 1 op 1 dieet?
Het 1 op 1 dieet, ook wel Cambridge Dieet of Cambridge
Weight Plan komt oorspronkelijk uit Engeland en is ontwikkeld door Dr. Alan
Howard en Ian McLean-Baird. Het 1 op 1 dieet maakt gebruik van
maaltijdvervangers om af te vallen. Het dieet bestaat uit een stappenplan,
waarmee geleidelijk gewone voeding wordt geïntroduceerd en de
maaltijdvervangers worden afgebouwd. Zo wordt men bij het bereiken van het
streefgewicht begeleid in het aanleren van een gezond eetpatroon.
Afvallen onder begeleiding
Zoals de naam al zegt is het 1 op 1 dieet alleen te
volgen onder 1 op 1 begeleiding van een daarvoor opgeleide consulent. De consulent
heeft een interne opleiding gevolgd van een aantal maanden en hoeft niet perse
een voedingskundige achtergrond te hebben om te mogen starten met de opleiding. De
maaltijd vervangende producten kunnen ook alleen via de consulent worden gekocht.
Hoe werkt het 1 op 1 dieet?
Het stappenplan van het 1 op 1 dieet bestaat uit 7 stappen, waarbij aandacht besteed wordt aan “voeding, mind en bewegen”. In stap 1 gebruik je 3 maaltijdvervangers per dag. In stap 2 wordt dit aangevuld met groente, eiwit en zuivel. In stap 3 komt daar ook fruit bij. Voorbeelden van maaltijdvervangers zijn shakes, repen en soepen. Naast deze maaltijdvervangers krijg je het advies om 2-2,5 liter water te drinken.
In de stappen daarna wordt geleidelijk meer gewone voeding geïntroduceerd. Vanaf stap 6 wordt aangeraden om nog 1,5 liter water per dag te drinken. Uiteindelijk worden de maaltijdvervangers afgebouwd naar één per dag in stap 7. Je eindigt na 7 stappen met “my life”, waarin je een basisvoeding aanhoudt, aangevuld met advies op maat zodat je op gewicht blijft. Hierbij is het optioneel om een maaltijd van het 1 op 1 dieet te gebruiken.
Gedurende het gehele dieet ligt de focus niet op het tellen van calorieën, maar op het aanleren van juiste portiegroottes.
In overleg met een consulent wordt bepaald in welke stap iemand instroomt en wanneer iemand klaar is voor een volgende stap. Het wordt aangeraden om elke stap minimaal 2 weken te volgen zodat je lichaam kan wennen aan de verandering.
De laatste stap, stap 7, wordt langer gevolgd om te kunnen wennen aan de nieuwe leefstijl en makkelijk de stap naar “my life” te kunnen maken. Als je eenmaal toegekomen bent aan “my life” is het mogelijk om nog een aantal check-ups met de consulent in te plannen.
Wat zijn de gezondheidseffecten van het 1 op 1 dieet?
Val je af met het Cambridge dieet?
Het 1 op 1 dieet is onder andere samengesteld om gewicht te verliezen. Wanneer je dit dieet volgt zoals aangeboden, val je af. Uit onderzoek blijkt dat een dieet met maaltijdvervangers na 1 jaar tijd een groter gewichtsverlies geeft dan een dieet zonder maaltijdvervangers. Het gaat daarbij wel om een klein verschil van iets minder dan 1,5 kg. Bovendien hebben onderzoekers twijfels of studies met negatieve resultaten ook gepubliceerd worden. Dit kan een vertekend beeld geven van de resultaten van diëten met maaltijdvervangers.
Is gewichtsverlies met het Cambridge dieet blijvend?
Het is met name lastig om het nieuwe gewicht, langer dan een jaar te behouden. Veel mensen komen na een afvalpoging weer aan tot hun oude gewicht. Er lijkt geen verband tussen het gebruik van maaltijdvervangers en de kans op het succesvol behouden van het nieuwe gewicht. Gedragsverandering is meer bepalend voor gewichtsverlies dan het soort dieet dat wordt gevolgd. Om blijvend gewicht te verliezen en de gezondheid te bevorderen, is het dus van belang om een gezonde leefstijl aan te leren.
Verschillen tussen het Cambridge dieet en de Schijf van Vijf
De stappen waarin maaltijd vervangende producten gebruikt worden en de normale voeding wordt uitgebreid, voldoen niet aan de aanbevelingen van de Schijf van Vijf. In deze stappen van het 1 op 1 dieet ligt de focus meer op gewichtsverlies en op het toewerken naar een gezond voedingspatroon. Daarnaast is met name in de begin fases het gehalte aan voedingsvezel laag. Dit ligt rond de 20 gram per dag, terwijl de dagelijkse aanbeveling minimaal 25 gram voor vrouwen en minimaal 30 gram voor mannen is. Het eten van voldoende vezelrijke producten is onder andere belangrijk voor een goede darmfunctie en stoelgang.
Overeenkomsten met de Schijf van Vijf
Het voedingspatroon in “my life” komt wel in grote lijnen overeen met de aanbevelingen uit de Schijf van Vijf. Zo wordt er uiteindelijk opgebouwd naar 250 gram groente, 2 stuks fruit en een handje ongezouten noten. Het gebruik van fruitsap wordt afgeraden. Ook wordt aanbevolen om voornamelijk volkorenproducten te gebruiken, magere en halfvolle zuivel en magere varianten van kaas (bijvoorbeeld 30+ kaas).
Ook wat betreft de aanbevelingen voor vlees, vis en peulvruchten, komen de fase “my life” van het 1 op 1 dieet en de Schijf van Vijf in grote lijnen overeen. Het verschil is dat het 1 op 1 dieet vleeswaren meeneemt als keuzemogelijkheid, terwijl in de Schijf van Vijf alle bewerkte vleessoorten buiten de schijf vallen.
Minder graanproducten, aardappelen en brood met het Cambridge dieet
Wat betreft melk, melkproducten & kaas en graanproducten,
aardappelen & brood beveelt het 1 op 1 dieet in de basis van “my life” een
kleinere portie aan in vergelijking met de Schijf van Vijf. Voor melk,
melkproducten en kaas is dit verschil minimaal. Voor graanproducten,
aardappelen en brood is dit verschil groter. Graanproducten zijn een belangrijke bron
van bijvoorbeeld vezel, eiwit, B-vitamines en ijzer. Bovendien is brood de
belangrijkste bron van jodium in Nederland. Deze groep voedingsmiddelen kan binnen
“my life” echter nog opgehoogd worden, afhankelijk van je gewichtsverloop.
Vergelijking met de beweegrichtlijnen
Naast de focus op
voeding, is er ook aandacht voor beweging binnen het 1 op 1 dieet. Er wordt
geadviseerd om beweging rustig op te bouwen, maar hier niet meteen vanaf het
begin mee te starten. In de eerste stap die je neemt zou het prettig zijn om
vooral de focus op gezond eten te houden, zodat er niet teveel tegelijk wordt
opgepakt. Uiteindelijk wordt opgebouwd naar minimaal 1 uur matig intensieve
beweging per dag en 3x zwaar intensieve beweging per week. Dit komt overeen met
de aanbeveling vanuit de beweegrichtlijnen.
Nadelen van het 1 op 1 dieet
Bij het volgen van een dieet met maaltijdvervangers kan het lastig zijn dat niet deelnemende familieleden en vrienden normale maaltijden eten. Je moet bijvoorbeeld wel koken voor je gezin, maar mag er zelf niet van eten. Dit kan voor verleiding zorgen. Het kan ook als voordeel worden ervaren dat je met maaltijdvervangers minder na hoeft te denken over wat je precies moet eten gedurende het dieet. De overgang van maaltijdvervangers naar een gezond voedingspatroon kan daardoor wel lastiger zijn. Van een makkelijke en snelle maaltijd die de maaltijdvervanger geeft moet de overstap gemaakt worden naar een gezonde en volledige maaltijd. Dat kost meer tijd, planning en voorbereiding. De kosten van een dieet met maaltijdvervangers, zoals het 1 op 1 dieet, liggen relatief hoog. Voor ieder maaltijd vervangend product liggen de kosten hoger dan voor een volledig verantwoorde maaltijd per persoon, berekend door het NIBUD.