Menu
Zoek
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z
Encyclopedie A-Z

Choline

Choline is een voedingsstof die door het lichaam kan worden gemaakt, maar niet iedereen maakt voldoende aan. Choline is onderdeel van celmembranen en is onder andere belangrijk voor het transport van vetten in het lichaam en de prikkeloverdracht in de hersenen. 

Choline zit in ei, vlees, vis, volkoren graanproducten, groente, fruit, vetten, oliën en borstvoeding. Pasgeboren baby's maken deze stof zelf nog niet (voldoende) aan. Daarom wordt het ook toegevoegd aan zuigelingenvoeding.

Bij een tekort aan choline kan leverschade ontstaan. Te veel choline kan leiden tot een lage bloeddruk en een onaangename lichaamsgeur.

Wat is choline?

Choline is een wateroplosbare voedingsstof die door het lichaam kan worden aangemaakt. Omdat niet iedereen voldoende kan aanmaken, is het een essentiële voedingsstof die je via je voeding moet binnenkrijgen. Vooral pasgeboren baby's maken deze stof zelf nog niet (voldoende) aan.

Verschillende vormen van choline

Choline komt in de voeding voor in een vrije of gebonden vorm. Er zijn verschillende gebonden vormen: het vetoplosbare phosphatidylcholine en sphyngomyeline, en het wateroplosbare glycerophophocholine en phosphocholine.

Waar zit choline in?

Choline zit in veel voedingsmiddelen, waaronder ei, vlees, vis, volkoren graanproducten, groente, fruit, vetten en oliën. Borstvoeding is van nature rijk aan choline. Ook wordt choline toegevoegd aan zuigelingenvoeding.

Waarvoor heb je choline nodig?

Choline heeft verschillende functies in het lichaam:

  • Choline is onderdeel van celmembranen.
  • Choline speelt een rol bij het transport van vetten in het lichaam.
  • Choline is belangrijk voor een aantal stofwisselingsprocessen.
  • Choline is nodig voor de aanmaak van acetylcholine, een stof die betrokken is bij de prikkeloverdracht in de hersenen.

Hoeveel choline heb je per dag nodig?

Voor choline zijn te weinig gegevens beschikbaar om een voedingsnorm te bepalen. Toch heeft de Gezondheidsraad een adequate inname (AI) bepaald die aangeeft hoeveel choline je op een dag zou moeten binnenkrijgen. In de tabel hieronder zie je de AI van choline voor verschillende groepen. Deze hoeveelheid moet je niet gebruiken als streefwaarde, maar geeft richting aan hoeveel je nodig hebt per dag.

Via je voeding krijg je voldoende choline binnen. Je kunt de Schijf van Vijf voor jou invullen voor een voedingsadvies op maat.

Categorie/leeftijd Adequate inname choline
(milligram per dag)
7 t/m 11 maanden 160
1 t/m 3 jaar 140
4 t/m 6 jaar 160
7 t/m 10 jaar 230
11 t/m 14 jaar 310
15 t/m 17 jaar 380
18 jaar en ouder 400
Zwangeren 480
Bij borstvoeding 520

Bronnen

  • 0 t/m 17 jaar: Gezondheidsraad 2025
  • Vanaf 18 jaar: Gezondheidsraad 2018
  • Zwangeren: Gezondheidsraad 2021
  • Bij borstvoeding: Gezondheidsraad 2024

Wat zijn de gevolgen van te weinig choline?

Symptomen die optreden bij een cholinetekort zijn leververvetting en lever- en spierschade. Deze symptomen zijn gezien bij mensen die lange tijd parenterale voeding zonder choline kregen. Bij parenterale voeding worden voedingsstoffen via de bloedbaan gegeven. Ook in onderzoeken waarbij een hele lage hoeveelheid choline werd gegeven zijn symptomen van een tekort aan choline gezien.

Wat zijn de gevolgen van te veel choline?

Als je meer dan 7 gram choline per dag binnenkrijgt kan dat zorgen voor een verlaging van de bloeddruk, misselijkheid en diarree. Van te veel choline kun je een onaangename lichaamsgeur krijgen, vergelijkbaar met een vislucht.

Aanvaardbare bovengrens

De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) heeft voor choline geen aanvaardbare bovengrens vastgesteld. Het Amerikaanse Institute of Medicine hanteert voor volwassenen een aanvaardbare bovengrens van 3,5 gram per dag.   

Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.