Vergelijking met de Schijf van Vijf
Overeenkomsten
Hoeveelheden en productkeuzes
Bij het DASH dieet met 2.000 of 2.600 kilocalorieën komen de aanbevolen hoeveelheden en aanbevolen productkeuzes in grote lijnen overeen met de Schijf van Vijf. Zo worden voornamelijk volkoren graanproducten, magere of halfvolle zuivel en plantaardige vetten geadviseerd. Ook zijn noten, zaden en peulvruchten onderdeel van het dieet. Daarnaast worden snoep en producten met toegevoegde suikers afgeraden.
Geen zout toevoegen
Zowel het DASH dieet als de Schijf van Vijf bevelen aan om geen of zo min mogelijk zout aan het eten en drinken toe te voegen. Binnen de Schijf van Vijf wordt dit advies gebaseerd op de aanbeveling van de Gezondheidsraad. De Gezondheidsraad hanteert een bovengrens van 6 gram zout per dag. Dit staat gelijk aan 2,4 gram natrium (zie zout en natrium). Minder is nog beter. Wie eet volgens de Schijf van Vijf en weinig of geen zout toevoegt bij de maaltijd, krijgt voldoende en niet te veel zout binnen. Binnen het DASH dieet is er een beperking tot 2,3 of 1,5 gram natrium per dag vanwege de specifieke focus op hartgezondheid en bloeddruk. Dit is iets strenger dan de bovengrens van 2,4 gram natrium die de Gezondheidsraad adviseert.
Verschillen
Groente- en vruchtensappen
Er zijn ook een aantal punten waarop het DASH dieet afwijkt van de Schijf van Vijf. De hoeveelheid groente en fruit voldoet ruim aan de aanbevelingen van de Gezondheidsraad. Maar bij het DASH dieet tellen groente- en vruchtensappen in mee als portie. Dit soort sappen vallen buiten de Schijf van Vijf, vanwege de hoeveelheid suiker die erin zit. Vruchtensap drinken vergroot de kans op overgewicht en diabetes type 2.
Vlees, vis en gevogelte
Een ander verschil is de maximale hoeveelheid vlees, vis en gevogelte. In het DASH dieet vanaf 1800 calorieën per dag is dit meer dan de Schijf van Vijf adviseert. Binnen de Schijf van Vijf wordt aanbevolen om maximaal 500 gram vlees per week te eten, waarvan maximaal 300 gram rood vlees (meer informatie over vlees) . Teveel vlees brengt risico’s voor de gezondheid met zich mee. Er is een verband tussen het eten van rood en met name bewerkt vlees, zoals vleeswaren, en beroerte, diabetes type 2 en kanker. Bovendien hebben dierlijke producten zoals vlees, vis en gevogelte een grote impact op het klimaat in vergelijking met andere producten.
Vetten
Tot slot raadt het DASH dieet een lagere hoeveelheid oliën, smeer- en bereidingsvetten aan in vergelijking met de aanbevelingen in de Schijf van Vijf. Ook worden er producten meegerekend in deze productgroep die buiten de Schijf van Vijf vallen, bijvoorbeeld mayonaise. Wel wordt zowel binnen het DASH dieet als binnen de Schijf van Vijf het gebruik van zachte en vloeibare vetten aangeraden.
Wat zijn de gezondheidseffecten van het DASH dieet?
Een gezonde leefstijl is belangrijk voor een gezonde bloeddruk. Er is veel onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van het DASH dieet. Het dieet kan bijvoorbeeld helpen om de bloeddruk, de bloedsuikerspiegel, het gewicht en het LDL-cholesterol te verlagen. Dit blijkt uit een overkoepelende studie waarin resultaten van meerdere samenvattende onderzoeken zijn samengenomen en zijn gewogen door middel van statische methodes. Daarnaast laten samenvattende studies van observationele onderzoeken zien dat het DASH dieet mogelijk samenhangt met een lager risico op hart- en vaatziekten, beroerte en diabetes type 2. Lees meer over de verschillende soorten voedingsonderzoek.
Vooral de hoeveelheid voedingsvezels, de verhouding verzadigde vetten en onverzadigde vetten, de hoeveelheid groente en fruit, noten en peulvruchten en de lage zout inname dragen bij aan deze gezondheidsvoordelen. Ook het verliezen van gewicht kan het risico op hart- en vaatziekten en diabetes verlagen. De effecten van het DASH dieet lijken aanwezig te zijn bij mensen zowel met als zonder diabetes. De auteurs van het overkoepelende artikel schrijven wel dat de zekerheid van het bewijs varieerde van zeer laag tot matig. Vandaar dat verder onderzoek naar het DASH dieet aanbevolen wordt.