Hormoonbalansdieet

Omschrijving

Het hormoonbalansdieet is een dieet dat niet alleen afvallen als doel heeft, maar ook het verbeteren van de algehele gezondheid. De theorie achter het dieet is dat een hormonale onbalans de oorzaak van overgewicht is. Een ideale balans tussen hormonen zou moeten zorgen voor een ideaal gewicht. Zo’n ideale balans wordt vooral bepaald door factoren als voeding, lichaamsbeweging en stress. Wat voeding betreft, wordt bij het hormoonbalansdieet geadviseerd om bepaalde producten te mijden en andere juist wel te gebruiken.

Volgens de theorie achter dit dieet is gewichtsverlies bij dit dieet te danken aan hormonen. Maar zeer waarschijnlijk is dit gewichtsverlies het gevolg van de verzadigende werking van de relatief grote hoeveelheid eiwit en mogelijk ook vezel in dit dieet. Per hoeveelheid energie (kcal) verzadigen eiwitten meer dan koolhydraten en vetten. Bepaalde voedingsvezels stimuleren de verzadiging ook en kunnen de energie-inneming binnen een maaltijd en/of tijdens de volgende maaltijd verminderen.

Het hormoonbalansdieet is ingewikkeld om te volgen. Zo worden weinig tot geen adviezen gegeven over hoeveel iemand van bepaalde producten zou moeten eten. Verder is het dieet niet goed onderbouwd en op sommige punten misleidend.

Niet onderbouwd

Een hormoon is een stof die door een klier aan het bloed wordt afgegeven en ergens in het lichaam de werking van een orgaan beïnvloedt. Deze invloed kan stimulerend zijn of remmend. Van sommige hormonen zoals insuline, is er redelijk wat bekend over de invloed van voeding en beweging erop. Maar voor de meeste andere hormonen geldt dat er veel minder bekend is over welke factoren precies van invloed zijn. De schrijver van het hormoonbalansdieet, Ralph Moorman, doet veel beweringen over hoe vaak het voorkomt dat iemand te veel of te weinig van een bepaald hormoon heeft. Deze beweringen kunnen niet onderbouwd worden met statistieken of onderzoeken. En ook voor het toevoegen of mijden van bepaalde producten ontbreekt wetenschappelijk bewijs. Enkele van de adviezen zijn daarbij opmerkelijk, zoals het mijden van ongefilterd kraanwater. 

Door de lijst met wetenschappelijke bronnen achter in het boek lijkt het hormoonbalansdieet onderbouwd. In werkelijkheid wordt er in onderzoeksresultaten ‘geshopt’. Dat wil zeggen dat de onderbouwende literatuur selectief gekozen is, zodat dit aansluit bij een bewering of standpunt. Ook wordt niet gekeken naar de kwaliteit van bewijs. 

Misleidend

Het boek ‘Het hormoonbalansdieet’ bevat feiten, aannames én onwaarheden. Voor een leek zijn deze vaak lastig van elkaar te scheiden. Zo worden dure, zogenoemde superfoods aangeprezen als ‘hooggedoseerde vitaminepillen’ waaruit vitamines beter in het lichaam zouden kunnen worden opgenomen dan uit tabletten of pillen. Dit is onjuist. Het lichaam neemt voedingsstoffen in pillen gemakkelijker op dan de voedingsstoffen in eten.

Over diezelfde superfoods worden ook gezondheidsclaims gedaan die niet zijn toegestaan. Gezondheidsclaims stellen dat een voedingsmiddel voordelig is voor je gezondheid. Deze claims moeten goed zijn onderbouwd en het gebruik ervan is in Europese wetgeving geregeld. Deze wetgeving is speciaal gemaakt om consumenten beter te beschermen tegen onjuiste claims. Onjuiste claims maken niet waar wat ze beloven of misleiden de consument.

Gezondheidseffecten

Het hormoonbalansdieet adviseert het eten van onbewerkte voedingsmiddelen en veel groente. Naast dit voordeel zijn er veel gezondheidsnadelen. Zo wordt aangeraden om veel vlees te eten. Meer dan 500 gram per week aan rood vlees eten verhoogt echter waarschijnlijk het risico op darmkanker.

Producten mijden 

In het boek over het hormoonbalansdieet wordt daarnaast aangeraden om verschillende producten te mijden omdat veel mensen hiervoor overgevoelig zouden zijn. Bronnen of statistieken om dit te onderbouwen ontbreken. Het risico van het mijden van bepaalde producten is dat de kans op een tekort aan voedingsstoffen groter wordt. Het mijden van producten is daarom alleen zinvol voor mensen bij wie door een arts is vastgesteld dat ze daarvoor overgevoelig zijn.

Een voorbeeld hiervan is het eten van gluten. Dat wordt afgeraden, omdat gluten niet zouden kunnen worden verteerd door de mens. Dit is onjuist. Gluten zijn eiwitten die normaal gesproken gewoon worden verteerd in het maagdarmstelsel. Slechts een klein deel van de mensen is overgevoelig voor gluten. Het vermijden ervan betekent dat bepaalde granen of graanproducten niet meer gegeten mogen worden. De kans op een tekort aan voedingsstoffen is daardoor groot.

Ook het eten van zuivel wordt afgeraden omdat veel mensen hier overgevoelig voor zouden zijn. De onderbouwing hiervan met cijfers ontbreekt wederom. Melk en melkproducten leveren juist veel goede voedingsstoffen. Ze bevatten eiwit, vet en koolhydraten en zijn een bron van de vitamines B2, B12 en van calcium. 

Veel zout 

Een ander nadeel van het hormoonbalansdieet is dat er veel zout wordt gebruikt in de recepten. Een te hoge zoutinname kan een hoge bloeddruk veroorzaken.