Bij hart- en vaatziekten zijn gezond eten en een gezonde leefstijl onderdeel van je behandelplan, naast medicatie. Je arts is leidend in je behandeling en bepaalt of je cholesterol- of bloeddrukverlagende medicijnen nodig hebt. Ook kan je arts je doorverwijzen naar een diëtist. Gebruik alleen op advies van de arts of diëtist producten met plantensterolen of –stanolen, zoals speciale margarines en yoghurtdrinks.
De Schijf van Vijf als basis
Als je eet volgens de Schijf van Vijf zorg je goed voor
jezelf, ook als je een hart- en vaatziekte hebt. In de Schijf van Vijf staan voedingsmiddelen
die goed zijn voor hart en bloedvaten, zoals groente, fruit, volkorenproducten,
ongezouten noten en vis. Als je een hart- of vaatziekte hebt is het advies iets
meer vis te eten, namelijk 1-2 porties per week in plaats van 1 portie per week.
Neem niet te veel en
niet te vaak producten buiten de Schijf van Vijf. Denk aan drop, zoute snacks,
vleeswaren, witbrood, frisdrank en alcohol.
Gezond gewicht
Als je te zwaar bent, dan helpt afvallen om je
bloeddruk en cholesterol te verlagen. Vooral als je een grote buikomvang hebt.
Met de BMI-meter bereken je of
je een gezond gewicht hebt. Of bekijk onze pagina’s over afvallen. Als je overgewicht hebt, dan kan 5 tot 15%
afvallen al een verbetering opleveren.
Speciale aandachtspunten bij hart- en vaatziekten
1. Vervang verzadigd vet door onverzadigd vet
Verzadigd vet verhoogt het LDL-cholesterol in het
bloed. Een te hoog LDL-cholesterol is niet goed voor de bloedvaten. Verzadigd
vet zit in bijvoorbeeld in roomboter en harde margarines. Onverzadigd vet zit
in oliën, margarine en halvarine in een kuipje.
Welke vetten zijn ongezond?
2. Neem magere zuivelproducten
In kaas, melk en andere melkproducten zit verzadigd vet.
Toch zijn het producten die goed zijn voor je gezondheid. Kies daarom voor de
minder vette varianten, zoals halfvolle en magere melk(producten), 20+ en 30+
kazen, mozzarella, hüttenkäse en zuivelspread light.
3. Matig met vlees en varieer met peulvruchten, noten, vis en ei
Voor een gezond voedingspatroon raden we je aan om je
elke week in elk geval te houden aan:
- Iedere dag een handje ongezouten noten
- Maximaal 500 gram vlees, waarvan maximaal 300 gram rood vlees (vlees van rund en varken)
- 2-3 eieren (3-4 voor vegetariërs)
- 1x per week peulvruchten, zoals bruine bonen, linzen
en kikkererwten
- 1-2x per week vis, varieer daarbij tussen verschillende vissoorten
Welke vissoorten kan ik eten bij hart- en vaatziekten?
In onderstaande tabel zie je welke
vissoorten je hoe vaak kunt eten als je hart- en vaatziekten hebt.
| Aantal keer |
Magere vis |
Vette vis |
| Vis waarvan je 2 porties per week kunt eten |
Heek
Meerval uit aquacultuur*
Pangasius uit aquacultuur*
Schar
Schelvis
Schol
Tarbot uit aquacultuur*
Tilapia uit aquacultuur*
Tong
Wijting
|
Forel uit aquacultuur*
Zalm uit aquacultuur* |
| Vis waarvan je 1 portie per week kunt eten |
Mosselen |
Haring
Wilde forel*
Wilde zalm* |
| Vis waarvan je 1 portie in de 2 weken kunt eten |
Kabeljauw
Koolvis |
|
| Vis die je beter niet kunt eten |
Baars
Bot
Garnalen
Heilbot
Karper
Krab (incl. wolhandkrab)
Tonijn
Zeebaars
Zeeduivel
Zeewolf
Zelfgevangen vis
|
Lever van heek, kabeljauw, etc.
Makreel
Paling
Sardine
Sprot
Zelfgevangen vis |
*Op het etiket kun je zien of de vis is gevangen in het wild of dat het kweekvis is. Bij kweekvis staat 'aquacultuur' of 'gekweekt' op het etiket.
sluiten
4. Drink geen alcohol
Alcohol verhoogt de bloeddruk vanaf 2
glazen per dag. Het advies is om geen alcohol te drinken, of als je toch wilt
drinken dit te beperken tot 1 glas per dag.
5. Drink zo min
mogelijk ongefilterde koffie, ga voor gefilterde koffie
Ongefilterde koffie verhoogt
het LDL-cholesterol vanwege het stofje cafestol. Kookkoffie (waar je water
direct bij het koffiepoeder giet) en koffie uit de cafetière kun je daarom
beter niet drinken. Gewone koffie kan wel. Bekijk de koffieadviezen.
6. Genoeg bewegen
Elke week minimaal 2,5 uur bewegen vermindert het risico op hart-
en vaatziekten, terwijl veel stil zitten het risico juist verhoogt. Stevig
wandelen, fietsen, stofzuigen, tuinieren: het telt allemaal mee.
7. Niet roken
Niet roken en stoppen met
roken vermindert het risico op hart- en vaatziekten. Wil
je stoppen met roken? Zoek hulp via www.rokeninfo.nl.
Voedingsadvies in beeld
Vergoedingen
Heb je een hart- of
vaatziekte? Dan krijg je vanuit je zorgverzekering een diëtist vergoed. Heb je
daarnaast ook overgewicht? Dan kom je ook in aanmerking voor een gecombineerde
leefstijlinterventie. Lees hoe het precies zit met vergoedingen voor voedings- en leefstijladvies.