Wil je de overgewichtepidemie aanpakken, dan móet de eetomgeving gezonder. Kom je overal goedkoop ongezond eten en drinken tegen, dan is de verleiding lastig te weerstaan. Het RIVM kwam op 6 april met 10 extra maatregelen om het Preventieakkoord op overgewicht aan te scherpen. Het Voedingscentrum vraagt dat het aankomende kabinet hiermee voortvarend aan de slag gaat.
Eind 2018 is het Preventieakkoord getekend. De ambitie op het gebied van minder overgewicht stelt dat in 2040 het niveau van overgewicht weer op dat van 1996 moet zitten. Dit is een fantastische ambitie. Maar daarvoor moet veel gebeuren. Eerder liet het RIVM in een rapport al zien dat het huidige pakket aan maatregelen waarschijnlijk niet genoeg is.
Daarom komt het RIVM nu met 10 aanvullende maatregelen opgesteld door experts om overgewicht te voorkomen en terug te dringen. Het RIVM komt hiermee op verzoek van het ministerie van VWS. Bekijk het rapport van het RIVM.
10 maatregelen
De 10 aanvullende maatregelen zijn:
- Gezonde voeding wordt goedkoper, door bijvoorbeeld geen btw op Schijf van Vijf-producten te heffen.
- Het aantal verkooppunten van fastfood wordt binnen gemeenten verminderd. Ook mogen gemeenten fastfoodgelegenheden verbieden.
- De suikertaks wordt ingevoerd op frisdrank en andere producten met toegevoegde suikers.
- Het aandeel Schijf van Vijf producten in reclame-uitingen wordt verhoogd en marketing van producten buiten de Schijf van Vijf wordt verboden (ook in supermarkten).
- Water wordt overal (in restaurants en kantines) gratis geserveerd.
- Er komt een verbod op snoepautomaten in publieke plekken zoals (hoge) scholen, universiteiten en ziekenhuizen.
- Het beweeggedeelte van de Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) wordt voor iedereen gefinancierd, in elk geval voor mensen met een minimum inkomen.
- ‘True pricing’ wordt toegepast, dit betekent dat kosten voor gezondheid en milieu in de prijs van voeding worden doorberekend.
- Er wordt belasting geheven op ultra-bewerkt voedsel.
- Er worden afspraken gemaakt over het voedingsaanbod op de werkplek met werkgevers volgens de richtlijnen van het Voedingscentrum.
De maatregelen zijn ook vergeleken met wat er in de wetenschappelijke literatuur te vinden is, zoals dat prijsmaatregelen kunnen helpen om overgewicht terug te dringen.
Er is in dit onderzoek niet gekeken naar de haalbaarheid van de maatregelen. Bijvoorbeeld of er genoeg geld of draagvlak is. Daarnaast is een doorrekening van de maatregelen nodig, om te bepalen in hoeverre de ambities uit het Preventieakkoord hiermee binnen bereik komen.
Nodig voor gezondheid én milieu
Het Voedingscentrum ziet de noodzaak om dit soort maatregelen snel door te voeren. Want meer eten en drinken volgens de Schijf van Vijf, is niet alleen goed voor de eigen gezondheid maar ook voor het milieu.
We adviseren al langer hoe je omgevingen gezonder en duurzamer maakt met de Richtlijn Eetomgevingen. Steeds meer partijen werken hiermee, van treinstations tot bedrijfsrestaurants en van attractieparken tot ziekenhuizen. We juichen dan ook toe dat er wordt voorgesteld om afspraken met werkgevers te maken om met deze richtlijnen aan de slag te gaan.
Samen met de overige 9 maatregelen ligt er zo een sterk pakket aan maatregelen om de overgewichtsepidemie te keren.
Politiek aan zet
Onze focus is glashelder: de gezonde en duurzame keuze moet voor iedereen de makkelijke keuze worden. Het Voedingscentrum roept daarom een nieuw kabinet op om aan de slag te gaan met deze maatregelen. Met dit rapport van het RIVM en andere onderzoeken hebben ze de handvatten om daadwerkelijk een verschil te maken. Wij helpen er graag bij!
Vergelijkbare rapporten
Ook de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) pleit in een net verschenen rapport dat de overheid meer moet doen om ongezond eetgedrag tegen te gaan en om gezonde keuzes te bevorderen en zo gezondheidsachterstanden terug te dringen. Deze raad komt met vergelijkbare maatregelen als het RIVM.
Ook 2 recente studies van de Universiteit Utrecht en Wageningen Universiteit lieten kansrijke beleidsmaatregelen zien. Onze directeur Gerda Feunekes schreef er een column over.
Lees meer