Als je gevarieerd eet, dan maak je steeds andere keuzes binnen de vakken van de Schijf van Vijf. Dus je eet elke dag anders. Je neemt bijvoorbeeld elke dag een andere groente. Je wisselt af tussen vis, peulvruchten, vlees, ei en noten. En je eet de ene dag granen zoals zilvervliesrijst of volkorenpasta en de volgende dag aardappelen.
Zo zorg je dat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Want elk voedingsmiddel bevat weer andere voedingsstoffen, zoals vitamines en mineralen. Ook kan het zijn dat in voedingsmiddelen een klein beetje van een schadelijke stof zit. Door gevarieerd te eten verklein je de kans dat je te veel van dezelfde schadelijke stof binnenkrijgt. Bovendien kun je door te variëren keuzes maken die goed zijn voor het milieu. Zeker als je daarnaast let op keurmerken.
Tips om gevarieerd te eten
De Schijf van Vijf bestaat uit 5 vakken. We geven voor elk vak een aantal tips om te variëren.
Groente en fruit
- Kies elke dag van de week andere groente bij de warme maaltijd.
- Ga voor groente van het seizoen. Dan eet je door het jaar heen vanzelf gevarieerd!
- Koop meerdere soorten fruit, eet bijvoorbeeld elke dag 2 soorten.
Meer over groente en fruit
Oliën en vetten
- Wissel bij bakken vloeibaar bak- en braadvet en oliën af.
Meer over oliën en vetten
Peulvruchten, noten, vis, ei en vlees
- Eet niet iedere dag vlees. Wissel dat af met peulvruchten, ongezouten noten en ei. Eet je geen vlees? Varieer dan volop met peulvruchten, ongezouten noten, tofu, tempé en ei.
- Elke dag een handje ongezouten noten is goed voor je. Neem een notenmix of haal steeds andere soorten in huis. Denk aan amandelen, hazelnoten en walnoten. Ook pinda’s en 100% pindakaas tellen mee.
- We raden aan om een keer per week vis te eten. Kies dan niet elke week dezelfde vis. Maar ga bijvoorbeeld de ene week voor zalm, de volgende voor haring en dan weer eens voor makreel.
Meer over peulvruchten, noten, vis, ei, vlees
Graanproducten en aardappelen
- Varieer door de week heen met bijvoorbeeld volkorenpasta, volkoren couscous, zilvervliesrijst, volkoren bulgur en aardappel.
Meer over graanproducten en aardappelen
Water thee en koffie
- Water, thee en koffie staan in de Schijf van Vijf, daarmee kun je variëren. We raden aan 3 koppen groene- of zwarte thee per dag te nemen. Neem niet te veel koffie en kruidenthee. Kraanwater is een goede dorstlesser. Wissel af met al deze dranken.
Meer over water, thee en koffie
![]()
Waarom moet je gevarieerd eten?
Binnen elk vak van de Schijf van Vijf staan heel veel verschillende soorten producten. In al die producten zitten verschillende voedingsstoffen, zoals vitamines en mineralen. Dus eet je gevarieerd, dan krijg je alle voedingsstoffen binnen. Zo krijgt je lichaam binnen wat het nodig heeft.
Bovendien verkleint gevarieerd eten de kans dat je te veel schadelijke stoffen binnenkrijgt. In voedsel kunnen namelijk kleine hoeveelheden schadelijke stoffen zitten. Bijvoorbeeld plantengifstoffen in kruiden(thee). Of in vis zware metalen. Van sommige stoffen weten we niet zo goed hoeveel het in welke producten zit. Een voorbeeld van zo’n stof is PFAS.
Er zijn gelukkig wettelijke normen om ervoor te zorgen dat je niet te veel schadelijke stoffen binnenkrijgt. Maar als je elke dag precies hetzelfde eet, dan kan je elke dag een beetje van dezelfde schadelijke stof binnenkrijgen. En dan kan het alles bij elkaar toch te veel zijn. Als je gevarieerd eet, beperk je dus het risico dat dit gebeurt.
Producten hebben daarnaast een verschillende impact op het milieu. Zo hebben bijvoorbeeld walnoten een lagere uitstoot aan broeikasgassen dan pinda’s. Maar pinda’s hebben weer veel minder water nodig dan walnoten. Rood vlees zorgt voor veel meer uitstoot dan peulvruchten en noten, tot wel 17 keer zo veel. Dus varieer je veel binnen de vakken van de Schijf van Vijf? En vervang je vaker vlees door peulvruchten of noten? Dan voorkom je dat er veel te veel water voor jouw eten wordt gebruikt. Of dat de milieu-impact veel te hoog is.
Kortom, gevarieerd eten is gezonder, veiliger en duurzamer.